Cẩm nang du lịch Bhutan A đến Z – Phần 8
Ngôn ngữ chung
Có hơn 19 loại phương ngữ và ngôn ngữ của Bhutan có thể được chia thành 4 nhóm ngôn ngữ chính (bởi nó gần như tương tự):
- Nhóm 1. Phía Tây: Dzongkha Tây Bhutan & Che-Cha-Nga-Cha của Nam Lhuentse và các bộ phận của Mongar và Trashiyangtse;
- Nhóm 2. Phía Nam: Lhotsamkha (Nê-pan) Nam Bhutan;
- Nhóm 3. Phía Đông: Scharchop (Tsangla) của Đông Bhutan;
- Nhóm 4. Phía Trung: Bumthangpa, Mangdip (Trongsa), Au-Gayma-la (Bắc Lhuentse), Khengkha (Zhemgang và các bộ phận của Mongar và Dagana).
Dzongkha là tiếng mẹ đẻ của hầu hết người dân ở Tây Bhutan, và ngôn ngữ chính thức của vương quốc.
Hầu hết người dân miền Nam sử dụng để sử dụng ngôn ngữ tiếng Nepal. Nó là một ngôn ngữ chung và hầu hết mọi người Bhutan có thể nói chuyện với nhau
Sharchopkha. Các ngôn ngữ được sử dụng ở Đông Bhutan.
Bumthangkha. Ngôn ngữ này được sử dụng tại các khu vực Bumthang.
Tiếng Anh và Tiếng Hin-ddi. Cả hai ngôn ngữ được sử dụng bởi hầu hết mọi người trong khu vực đô thị.
Một số trường hợp đặc biệt trong sử dụng tiếng Anh
La. Các hậu tố ‘la’ được sử dụng trong ngôn ngữ một cách kính cẩn, nhiều người Bhutan cảm thấy rằng âm sắc trong ngôn ngữ quá khắc nghiệt nếu không sử dụng từ “la”, và họ cũng dùng nó trong cả tiếng Anh. Vì vậy, bạn đừng ngạc nhiên nếu bạn nghe thấy: “Yes-la” hay “I’m not sure-la”. Nó biểu hiện sự tôn trọng từ người dân Bhutan.
Reach. Ở Bhutan, động từ ‘reach’ có nghĩa là ‘đưa đi’ hoặc ‘đi cùng’ (một người). Ví dụ: “I’ll reach you to the bus station” có nghĩa là “I’ll take/accompany you to the bus station”
Anh/chị/em họ. Những gia đình lớn sống cùng một nhà là khá phổ biến ở Bhutan. Vì vậy, không có sự phân biệt lớn giữa anh chị em ruột thịt và họ hàng vì họ thân thiết với nhau khi lớn cùng nhau dưới một ngôi nhà. Bởi vì lí do đó, nên mọi người thường giới thiệu với người khác: đây là anh/chị/em họ của tôi. Trong tiếng anh từ “cousin” chỉ một mối quan hệ khá xa, nhưng trong thực tế, dù được giới thiệu là anh chị em họ hàng nhưng họ có một mối quan hệ thân thiết hơn so với từ ngữ.
BST. (Bhutan Standard Time) Ý nghĩa chính xác của cụm từ này là ‘Giờ chuẩn Bhutan”, nhưng mọi người ở Bhutan thường mang tiếng đến trễ, hoặc không đúng hẹn, nó trở thành ‘ Bhutan Stretchable Time ‘- Hay còn gọi là Giờ dây thun. Do đó, khi có người đến muộn, họ thường sẽ tha mình bằng cách nói rằng họ sử dụng “Giờ chuẩn Bhutan”.
Phật giáo
- Bạn có thể nhận được hướng dẫn để tìm hiểu Phật giáo ở bất cứ tu viện nào ở Bhutan, dù những cuộc thảo luận về lí thuyết Phật giáo vẫn tốt hơn là tham khảo ý kiến với các khenpo hoặc loppons (giáo viên) tại các trường đại học Phật giáo (Shedra). Ví dụ, bạn có thể tham khảo Tu viện Kharchhu Lhodrak ở Jakar , Tu viện Tango gần Thimphu hoặc Viện Gyatso Chokyi trong Deothang.
- Deer Park Thimphu: tổ chức nhiều sự kiện liên quan đến thủ đô, trong đó có những buổi thiền hàng tuần.
- Dệt – vải dệt thoi ở Bhutan được đánh giá cao trên toàn thế giới với những thiết kế độc đáo và chất lượng cao, và có một trung tâm dệt ở Khaling trong Trashigang.
Việc làm
Có một số tổ chức như NGOs có trụ sở tại Bhutan, vì vậy nó có thể sắp xếp những công việc tình nguyện. Tuy nhiên, Bhutan là rất kĩ lưỡng khi chọn lọc những người được tham gia vào lĩnh vực này. Ngoài ra, một vị trí cho công việc tình nguyện rất khó tìm ở Bhutan, vì vậy những ai quan tâm đến việc thực hiện công việc tình nguyện ở đây thì đầu tiên nên tìm một vị trí ở các tổ chức NGOs nước ngoài và sau đó có ý nguyện chuyển về Bhutan
Sự tôn trọng
Vua và các vị tiên đế là những người rất rất quan trọng ở Bhutan, bạn nên ghi nhớ điều này khi nói chuyện với người địa phương.
Với những vật thiêng liêng như đá mani, tháp hay các bức tượng tôn giáo, bạn nên tỏ sự thành kính khi đi ngang qua. Đầu cúi hướng lại gần và quay bánh xe cầu nguyện theo chiều kim đồng hồ.
Bạn phải mặc quần áo dài và váy dài. Khi thăm đền, bạn phải tháo giày, nón để thể hiện sự tôn kính.
Hút thuốc là điều không nên làm. Bhutan là quốc gia duy nhất trên thế giới đang cấm hiệu quả thuốc lá. Đó là điều phạm pháp khi hút trong tu việc, đền thờ và các nơi công cộng.
Tiền tệ
Bạn có thể sử dụng Đô la Mỹ thoải mái vì nó được chấp nhận rộng rãi. Tiền Bhutan chỉ cần khi bạn mua đồ lưu niệm trong một số trường hợp thôi.
Thẻ tín dụng, VISA, Mastercard hay Amex cũng đã sử dụng được ở hầu hết các máy ATM ở Bhutan, chủ yếu Thimphu và Paro.
Bạn có thể đổi từ các loại tiền lớn sang tiền Bhutan ở khách sạn hoặc ngân hàng ở Bhutan. Trước khi ra về, trừ khi bạn muốn giữ làm kỷ niệm, bạn nên nhớ đổi lại sang tiền Đô, tránh trường hợp về không đổi được vì tiền Bhutan không thông dụng.
Liên lạc
Mã điện thoại Bhutan là 975
Bhutan có Wifi. Bạn đừng nghĩ Bhutan quá lạc hậu đến nỗi không có wifi, thậm chí wifi ở Bhutan còn phổ biến khắp mọi trung tâm dân cư và quán cà phê, nhưng nó hơi đắt. Nếu bạn muốn làm việc online thì sẽ hơi khó vì hầu hết mạng internet khá yếu và chậm!
Bạn có thể mua thẻ SIM Bhutan gắn vào smartphone, phủ sóng khắp cả nước. B-mobile có liên kết với một số mạng điện thoại trên thế giới để có thể thực hiện chuyển vùng quốc tế nhưng mà mạng điện thoại của Việt Nam thì chưa.